İstanbul'daki yaşantıyı 100 yıl geriye ötürecek olan kartpostallarlar İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB) bağlı Atatürk Kitaplığı’nının web sitesinde online sistemden kullanıcıların kullanımına açıldı. kartpostallar çeşitli bağışçıların katkıları ile bir araya gelerek dev bir koleksiyon oluşturuldu.
Kartpostallar, günümüzde geçmişin izlerini günümüze taşıyan değerli kaynaklar olarak değerlendirilir.
(Kartpostal: İtalyan bombardımanı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu bankası. / 24 Şubat 1912)
Ait olduğu dönemin mimari yapısından, yaşantısına, kıyafetlerinden mesleklerine, yaşam kültüründen ekonomisine kadar dünü bugüne taşıyor.
ATATÜRK KİTAPLIĞI KARTPOSTAL ARŞİVİNİ ONLİNE PAYLAŞTI
Kartpostalın tarihi uzun bir geçmişe dayanır. Ancak büyük ölçüde yaygınlaşması 1893 Chicago Sergisi ile başladı.
Osmanlı’da ise yaygınlaşması önemli editör Max Fruchtermann sayesinde oldu. Atatürk Kitaplığında bine yakın kartpostal bulunuyor.
90 BİNİN ÜZERİNDE KARTPOSTAL ARŞİVLENDİ
İBB'ye bağlı Atatürk Kitaplığı’nın kartpostal koleksiyonu, kartpostalın tarihçesi kadar eski.
Atatürk Kitaplığı, başta Max Fruchtermann olmak üzere Bon Marche, E. F. Rochat, Jacques Ludwisohn, Römmler-Jonas, Mouradian, Georges Papantoine, M. Jsraelowitz, M. Azikri, A. Zellich, G. K. Solakian, Osman Nuri, Othmar, Attar A. Faik, Pillis & Coucoulim, E. Le Delay, E. Heydrich gibi yüzlerce editörün yayınından çıkmış 90 binin üzerinde kartpostal ile Türkiye’nin en büyük arşivi olma özelliğine sahip.
ATATÜRK KİTAPLIĞI 45 BİN DEĞERLİ KARTPOSTALI ONLİNE PAYLAŞTI
İBB Kütüphaneler ve Müzeler Müdürü Ramazan Minder konu ile ilgili olarak “İBB Atatürk Kitaplığı arşivinde 90 bini aşkın kartpostal bulunmaktadır. Bunların 45 bininin kataloglanması yapılıp, sayısal ortama aktarıldı. Okuyucular http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr adresinden kartpostallara ücretsiz erişebilir.” şeklinde bilgi verdi.
Arşivdeki kartpostalların çoğunluğu Türkiye ve İstanbul konulu.
(Kartpostal: Hamal isimli kartpostal. Portefaix, Constantinople düzenleme. / Max (Maximillian) Fruchtermann)
Ramazan Minder açıklamasında kütüphanenin “Belediye Kütüphanesi” ismiyle 1939 yılında açıldığını, ilk açıldığı zaman çok sayıda kişi kütüphanelerini bağışladığını vurguladı.
Bunlar arasında Osman Nuri Ergin, Tarık Zafer Tunaya, Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Kutsi Tecer, Muallim Cevdet, Haşim İşcan gibi kendi dönemlerine iz bırakan önemli isimler var.
En büyük kartpostal koleksiyon bağışçısı Talat Bayrakçı ve Feridun Metin Nigar oldu. Kartpostal koleksiyonun 10 bini bağış olup, geri kalan 80 binden fazlası ise satın alma yoluyla edinildi.
Minder, Atatürk Kitaplığı olarak Nadir Eser denilen el yazmaları, haritalar, Osmanlıca kitap, dergi ve gazeteler, kartpostallar ve özel arşivleri satın aldıklarını belirtip, açıklamasını şöyle sürdürdü. “İki yıl önce 63 binlik büyük bir kartpostal arşivini satın aldık. Bu koleksiyon Libya, Tunus, Cezayir, Fas, Mısır gibi Kuzey Afrika ülkeleriyle, Filistin, Lübnan, Suriye ve Irak gibi ülkeleri kapsamaktadır. Aslında tüm Osmanlı coğrafyasını bu kartpostallar üzerinden görsel olarak gezmek mümkün."
TARIK ZAFER TUNAYA’DAN BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR’A KADAR DÖNEMİNİN İLERİ GELENLERİ KİTAPLARINI VE KARTPOSTALLARINI BAĞIŞLADI
(Kartpostal: İstanbul’un Fatih ilçesinde bir sucu.)
TÜM OSMANLI COĞRAFYASINI BU KARTPOSTALLAR ÜZERİNDEN GÖRSEL OLARAK GEZMEK MÜMKÜN
(Kartpostal: Bir asır evvelki İstanbul hayatı. / Saka Preziosi)
MESLEKLERİ KARTPOSTALLARDAN TANIYORUZ
19 ve 20'nci yüzyıllarda değişik ülkeleri, şehirleri, meslekleri, insanları ve kıyafetleri tanımak için en uygun araç fotoğraf ve ondan elde edilen kartpostallar oldu.
KARTPOSTALLARIN ARKALARINDAKİ YAZI BİLE ÖNEMLİ
İnsanlar birbirlerine kartpostallar gönderir ve arkalarına da duygularını yazarlardı. Bu arşivin bugün için birçok açıdan önemi var. Birincisi en az 100 yıl önce o ülke, şehir ve insanları görebilirsiniz. Bu sanat tarihçiler, tarihçiler, mimarlar ve diğer birçok disiplin için muazzam bir kaynak. Aynı zamanda fotoğraf tarihi içinde çok kıymetli belgeler. Kartpostal arkalarına yazılan yazılar ise kime, kimden gönderilmiş ve yazının içeriği açısından da edebiyatçılar, biyografi yazarları ve kültür tarihçileri için geniş imkanlar sunuyor.