İstanbul'un 19’uncu yüzyıl sonlarında tanıştığı araçlar yollarda salınmaya başladıkça kazalar, kazalar oldukça düzenlemeler, yarışlar ve ticari faaliyetler de birbirini izledi.
İLK ÖZEL OTOMOBİLLER
İlk özel otomobilleri Basra eşrafından Züheyirzade Ahmet Paşa getirdi. Züheyirzade’nin otomobili, üstü açık ve kırmızı renkliydi. Anlatımlara göre saatte 20 kilometre hız yapan otomobile binenler kutuplara gidecek gibi kürklere bürünüp, rüzgârdan korunmak için de geniş gözlükler takılıyordu. Otomobilin yaygınlık kazanması ise Meşrutiyet’ten sonra oldu. İlk toplu alım, 1909 yılında ordu için yapıldı.
İLK TRAFİK KAZASI
İlk otomobillerin İstanbul sokaklarında dolaşmaya başlamasıyla trafik kazaları da yaşanmaya başladı.
Gürültüleri çok uzaklardan duyulan araçların halkta huzursuzluk yarattığı bu dönemde 1912 yılının 27 Ocak gecesi, saat 22.00 sıralarında Zincirlikuyu’dan Beyoğlu’na giden İtalyan sefaretinin şoförü Rediko Rasi, Şişli Camisi’nin önünde “İdris” adlı bir Arnavut’a çarptı ve ilk trafik kazası böyle yaşandı.
Rasi, yaptığı kazanın etkisiyle neye uğradığını şaşırarak, hemen olay yerinden uzaklaşmaya çalıştı ancak Taksim’e varmadan Pangaltı’nda polislerle karşılaştı. Polisler ihtar ateşiyle durdurabildikleri İtalyan şoförü hemen tutukladı. Bu arada, kazada ağır yaralanan İdris Bey, Şişli Etfal Hastanesi’ne kaldırılmış ancak kurtarılamamıştı.
KAZA OLUNCA DÜZENLEMELER DE GEREKTİ
Kazaların başlamasıyla birlikte trafiğin düzenlenmesi gerekliliği de ortaya çıktı. İlk trafik şubesi de 1923 yılında açılmış oldu.
İLK GARAJ HARBİYE'DE
İlk taksiler, otomobillerin çoğalmasıyla birlikte taksicilikle araba kiralama arası yeni bir iş alanı doğmasıyla başladı. İlk olarak damat İbrahim Zülküf Paşa İstanbul’a 10 otomobil getirmiş, bunlar için Harbiye’de şimdi Divan Oteli’nin bulunduğu yerde Garage Ottoman’ı yaptırmıştı.
İLK TAKSİCİ ABDURRAHMAN BEY
Büyük girişimcilerin ardından, halktan ilk otomobil sahibi olup, taksicilik yapan kişinin şoför “Abdurrahman” isimli biri olduğu sanılıyor.
İLK TAKSİ DURAKLARI BEYOĞLU’NDA
İlk taksi durakları Beyoğlu’nda Tokatlıyan Oteli’nin köşesinde ve Pangaltı’da oluştu.
İLK DOLMUŞ HATTI NİŞANTAŞI-EMİNÖNÜ
İlk dolmuş 1929 yılında büyük buhran olarak andığımız ekonomik krizin yaşanmasıyla başladı. Bütün esnaf gibi taksiciler de evlerine nasıl ekmek götüreceklerini düşünürken Cağaloğlu’nda lokanta işleten Aşçı Hamit yeni bir fikir verdi. Taksiciliğe başlayan Halit aynı yöne giden 4 müşteriye saatin yazdığı ücreti paylaşmayı önerdi bu önerinin kabul görmesi, Nişantaşı-Eminönü seferlerinin başlaması anlamına geliyordu. Bu dolmuş durağı İstanbul’un iki merkezi arasında uzun yıllarca mekik dokudu.
İLK OTOMOBİL YARIŞLARI GÜLHANE PARKI’NDA
İlk otomobil yarışları 1920’li yılların başlarında yapılan hız denemeleriyle başladı. Bu hız denemelerinin bilinen en eskisi, Otomobilciler Cemiyeti Başkanı Kadızade Senihi Bey ile Çiçek Pasajı’nın sahibinin oğlu Vasıl Efendi arasında yaşandı.
Yarış Gülhane Parkı’nda yapıldı. İki yarışçı da “balta burun” denilen Mercedeslerle gerçekleşti. Yarış berabere sonuçlandı.
Gerçek anlamda ilk otomobil yarışı 1927 yılında İstanbul Otomobilciler ve Şoförler Cemiyeti’nin Veliefendi Çayırı’nda yapıldı. Yarışı “Buic” marka otomobiliyle yarışan Suppi ve Ziya Beyler birinci olarak tamamladı.
İLK OTOMOTİVCİ
İlk otomotivci ise Satılmış Şahin’di.