Ticaret Bakanlığı iş yeri dışında yapılan satışlarda özellikle 14 gün sonra vazgeçme konusunun istismar edildiğini belirterek tüketicileri uyardı. Cayma süresinden önce başvuruların yazılı yapılması gerektiğini hatırlattı.
"ÇOK FAZLA SAYIDA ŞİKAYET VAR"
Çoğunlukla üniversite kampüslerinde kurulan stantlarda veya tüketicilerin evlerine gelerek yapılan iş yeri dışındaki satışlara ilişkin Bakanlığa birçok şikayet ulaştığı ifade edildi.
TÜKETİCİNİN 14 GÜN İÇİNDE CAYMA HAKKINI ENGELLİYORLAR
Söz konusu şikayetlerde, internet üzerinden verilen uzaktan eğitim setleri başta olmak üzere, çeşitli mal ve hizmetlerin kullanımına yönelik aktivasyon kartı içerikli satışlarda, satış temsilcilerinin 14 gün içerisinde vazgeçme hakkı olduğu vurgusu ile tüketicileri satışa ikna ettiğine dikkat çekilen açıklamada, ancak çeşitli bahanelerle ilgili kanunun tüketicilere tanıdığı "herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin" kullanabilecekleri cayma hakkının kullanımının engellenerek tüketicilerin mağdur edildikleri belirtildi.
CAYMA TALEBİNİN YAZILI İLETİLMESİ GEREKİYOR
Satış temsilcileri tarafından, tüketicilere, cayma taleplerini telefon aracılığı ile iletmeleri üzerine satıcı veya sağlayıcılar tarafından cayma talebinin kayıt edildiği ve işleme konulduğu yönünde yanlış ve yanıltıcı bilgi verildiğine işaret edilen açıklamada, böylece, mevzuatta düzenlenen 14 günlük cayma hakkı kullanım süresi içinde tüketicilerin yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile iletmeleri gereken cayma bildirimini yapmalarının hileli bir şekilde engellendiği bildirildi.
Açıklamada, bu durumun, tüketicilerin hiç kullanmayacakları ve memnun olmadıkları bir mal veya hizmet için ödeme yapmak zorunda bırakılmalarına, ödeme yapılmaması durumunda ise haklarında haciz de dahil olmak üzere cebri icra yollarının işletilerek sözleşme konusu bedelin yanında ilave takip masrafları da dahil olmak üzere yersiz ve fazladan bedel ödemek sureti ile mağdur edilmelerine yol açtığı vurgulandı.
İSPAT YÜKÜ TÜKETİCİLERE AİT
Üniversite kampüsleri ya da perakende satış yerleri kullanılmaksızın tüketicinin ev veya iş yaşantısını sürdürdüğü mekanlar gibi iş yeri dışında yapılan satışlarda cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükünün tüketicilere ait olduğu kaydedilen açıklamada, bu nedenle cayma bildiriminin 14 gün içerisinde yazılı olarak veya kısa mesaj, elektronik posta gibi kalıcı veri saklayıcısı ile gerektiğinde ispatı da sağlanabilecek şekilde yapılması gerektiğinin altı çizildi.
Açıklamada, ambalaj gibi koruyucu unsurları açıldığı takdirde tüketiciler açısından cayma hakkının kaybına yol açacak aktivasyon kartı gibi dijital içeriklere ilişkin sözleşmelerde satış temsilcilerinin bunları açması ya da kazımasına izin verilmemesinin daha sonradan hak kaybı yaşanmaması adına önem arz ettiği belirtildi.
Açıklamada, tüketicilerin cayma hakkını kullanmak için 14 günlük süreyle bağlı olmadığı ve bu sürenin cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona ereceği hatırlatılarak, şunlar kaydedildi:
TÜKETİCİ CAYMA HAKKINI KENDİ EL YAZISI İLE BELİRTMELİ
"Bunun yanı sıra iş yeri dışında yapılan satış sözleşmeleri yazılı olarak yapılmadıkça geçerli olmayacaktır. Satıcı ve sağlayıcılar, sözleşmeyi tüketiciye imzalatmak ve 'sözleşme tarihi' ile 'sözleşmenin bir örneğini elden teslim aldım.' ifadesini, cayma hakkının kullanılabildiği sözleşmeler için de '14 gün içinde cayma hakkımın olduğu konusunda bilgilendirildim.' ifadesini tüketicinin kendi el yazısı ile yazmasını sağlamak zorundadır."
MEVZUATA UYMAMANIN CEZASI 541 BİN 676 LİRA
Açıklamada, bu yıl Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen denetimler neticesinde mevzuata aykırı uygulamaları tespit edilen satıcı/sağlayıcılara toplam 541 bin 676 lira idari para cezası uygulandığına dikkat çekilerek, söz konusu denetimlerin aralıksız devam ettiği belirtildi.
ANLAŞMAZLIKTA BAŞVURULACAK NOKTALAR
Tüketicilerin, firmaların uygulamaları nedeniyle mağdur olmaları durumunda, kayıplarının tanzim edilmesi amacıyla değeri 8 bin 480 liranın (2019 yılı için) altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetine, değeri 8 bin 480 lira ve üzeri olan uyuşmazlıklarda ise tüketici mahkemesine başvurabildiği ifade edilen açıklamada, mağduriyet yaşanan veya mevzuat hükümlerini ihlal ettiği düşünülen satıcı veya sağlayıcılar hakkında da denetim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için Ticaret İl Müdürlüklerine veya Bakanlığa şikayette bulunulabileceği anımsatıldı.