Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mayıs ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12,1, yurt içi üretici fiyatları yüzde 9,14 arttı.
TÜFE VE Yİ-ÜFE ARTTI
Aylık bazda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 1,36, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,54 artış gösterdi. TÜFE, mayısta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 4,57, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,39 yükseldi.
Yİ-ÜFE ise mayısta bir önceki aya göre yüzde 1,54, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 6,15, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,53 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 9,14 artış gösterdi.
TÜFE ana harcama gruplarına göre yıllık değişim oranları (%), Mayıs 2020
SANAYİNİN 4 SEKTÖRÜNÜN DEĞİŞİMİ
Sanayinin 4 sektörünün mayısta yıllık bazda değişimleri dikkate alındığında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 3,63, imalatta yüzde 4,98, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 14,49, su temininde yüzde 6,61 artış görüldü.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise imalatta yüzde 1,62, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,46 yükseliş olurken, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,74, su temininde yüzde 0,61 azalış kaydedildi.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerine bakıldığında ara malında yüzde 6,09, dayanıklı tüketim malında yüzde 14,9, dayanıksız tüketim malında yüzde 9,01, sermaye malında yüzde 10,27 artış görülürken, enerjide yüzde 11,92 azalış gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimleri ise ara malında yüzde 1,52, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,44, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,45, sermaye malında yüzde 1,34, enerjide yüzde 1,73 artış olarak kayıtlara geçti.
HAM PETROL VE DOĞALGAZ'DA AZALIŞ YAŞANDI
Yıllık bazda en yüksek azalış, yüzde 61,57 ile ham petrol ve doğalgaz, yüzde 51,27 ile kok ve rafine petrol ürünlerinde görüldü. Buna karşılık metal cevherleri yüzde 23,24, tütün ürünleri yüzde 22,38, diğer mamul eşyalar yüzde 20,55 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık en yüksek azalış, yüzde 32,31 ile ham petrol ve doğal gaz endeksinde gözlenirken, bunu yüzde 1,56 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 0,61 ile suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması izledi. Kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 4,93, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 4,54, basım ve kayıt hizmetleri yüzde 3,57 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
MAYIS AYI ANA HARCAMA GRUPLARINDA FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Mayısta bu kategoride aylık bazda en yüksek artış, yüzde 6,85 ile giyim ve ayakkabıda gerçekleşirken, bu grubu yüzde 3,30 ile ulaştırma, yüzde 1,92 ile çeşitli mal ve hizmetler takip etti.
Ana harcama grupları itibarıyla mayıs ayında azalış gösteren ana grup olmadı. En az artış gösteren gruplar ise yüzde 0,16 ile lokanta ve oteller, yüzde 0,22 ile sağlık ve yüzde 0,24 ile gıda ve alkolsüz içecekler olarak kayıtlara geçti.
YILLIK DEĞİŞİMLER
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 21,41 ile alkollü içecekler ve tütün ana harcama grubunda görüldü. Bunu yüzde 20,86 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 14,45 ile konut izledi. Bu dönemde sağlıkta yüzde 13,07, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 12,87 artış gerçekleşti.
Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu ana harcama grupları sırasıyla yüzde 2,98 ile haberleşme, yüzde 3,74 ile eğlence ve kültür, yüzde 6,69 ile ulaştırma ve yüzde 7,68 ile giyim ve ayakkabı oldu.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE, mayısta bir önceki aya göre yüzde 1,52, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 3,79, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,21 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 11,74 arttı.
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, mayısta aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,68 ile "enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE" göstergesinde görüldü.
EN FAZLA ARTIŞ BALIKESİR VE ÇANAKKALE'DE
İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış ise yüzde 1,72 ile "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt"te oldu.
12 aylık ortalamalara göre de en yüksek artış yüzde 13,63 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt"ta gerçekleşti.
Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 12,50 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgesinde gözlenirken, bunu yüzde 12,38 ile "İzmir", "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt" ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt" izledi.
EN DÜŞÜK FİYAT ARTIŞI KASTAMONU, ÇANKIRI VE SİNOP’TA
En düşük fiyat artışı ise yüzde 9,55 ile "Kastamonu, Çankırı, Sinop" bölgesinde gerçekleşti.