Türkiye, savunması için Patriot almak istedi. ABD vermedi. Türkiye, sınırlarındaki gerginliklere bir önlem almak için Rusya'dan S-400 sipariş vermek zorunda kaldı. ABD, Türkiye'ye 'S-400 alma, sana Patriot verelim.' dediğinde artık ödemeler yapılmış, teslimat tarihi kesinleşmişti. Türk yetkililer kararlarından vazgeçmeyince de ABD, Türkiye'ye vermek üzere daha önce anlaştığı F-35'leri teslim etmeyeceğini açıkladı.
RUSYA'DAN S-400 ALAN TÜRKİYE'YE BİR KERELİĞİNE F-35 SATMAMA CEZASI
Beyaz Saray ve Pentagon'dan Türkiye'ye satılması planlanan F-35'lerin verilmeyeceği açıklanırken bunun sadece bu alışverişler için geçerli olduğu, genel olarak ABD-Türkiye ilişkilerinin eskisi gibi süreceğini umduklarını beyan ettiler.
Beyaz Saray ve Pentagon Türkiye ve F-35 projesine ilişkin ayrı ayrı açıklamalarda bulundu.
"S-400'LERDEN DOLAYI TÜRKİYE ARTIK F-35 PROJESİNİN BİR PARÇASI OLAMAYACAK"
ABD yönetimince, S-400'lerden dolayı Türkiye'nin artık F-35 projesinin parçası olamayacağı kaydedilerek, "ABD, Türkiye ile stratejik ilişkisine halen çok değer vermektedir. NATO müttefikleri olarak ilişkilerimiz çok katmanlıdır ve sadece F-35'lere bağlı değildir." açıklamasında bulunuldu.
BEYAZ SARAY'DAN F-35 AÇIKLAMASI
Beyaz Saray Basın Sözcülüğü, Türkiye'nin S-400 alımına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, "Malesef Türkiye'nin Rus S-400 hava savunma sistemlerini alma kararı, bu ülkenin F-35 (projesi) ile devam eden ilişiğini imkansız kılmaktadır. F-35, ileri kabiliyetlerini öğrenme amacıyla kullanılabilecek bir Rus istihbarat toplama platformuyla bir arada bulunamaz." ifadelerine yer verildi.
"BU YÖNETİM PATRIOT İÇİN BİRÇOK ÖNERİ YAPMIŞTIR"
Açıklamada Türkiye'ye Patriot alması için öneride bulunduğunu savunularak şunlar kaydedildi:
"ABD, meşru hava savunma ihtiyaçlarını karşılamak için hava savunma çözümleri sunmak amacıyla Türkiye ile aktif bir şekilde çalışmaktadır. Bu yönetim, Patriot hava savunma sistemlerini alması için Türkiye'ye birçok öneri yapmıştır.
TÜRKİYE UZUN SÜRELİ VE GÜVENİLİR BİR ORTAKTIR
Türkiye uzun süreli ve güvenilir bir ortaktır ve 65 yılı aşkın süredir NATO müttefikidir fakat S-400'leri alması, NATO müttefiklerinin Rus sistemlerinden uzak durmak için birbirine yaptığı bağlılık vaadine zarar vermektedir."
Açıklamada ayrıca, S-400 alımının, Türkiye'nin NATO ile beraber operasyon yapma kabiliyetini de etkileyebileceği belirtilerek, "ABD, Türkiye ile stratejik ilişkisine halen çok değer vermektedir. NATO müttefikleri olarak ilişkilerimiz çok katmanlıdır ve sadece F-35'lere bağlı değildir. Silahlı kuvvetlerimiz arasındaki ilişki güçlüdür. Türkiye'de S-400 sistemlerinin varlığının farkında olarak, Türkiye ile yoğun bir şekilde iş birliği yapmaya devam edeceğiz." ifadeleri kullanıldı.
PENTAGON'DAN AÇIKLAMA
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye'nin, S-400 alımından dolayı F-35 projesinden çıkarılması için sürecin başlatıldığını kaydederek, "Bununla beraber ABD, Türkiye'nin stratejik ortaklığına halen çok değer vermektedir." açıklamasını yaptı.
Pentagon'da düzenlenen basın brifinginde konuşan ABD Savunma Bakanlığı Müsteşarı Ellen Lord ile Müsteşar Yardımcısı David Trachtenberg, Türkiye'nin S-400 alımına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Lord, Türkiye'nin Rusya'dan S-400'leri geçen cuma gününden itibaren almaya başladığına işaret ederek, "ABD ve diğer F-35 ortakları, Türkiye'nin program ortaklığını askıya alma ve Türkiye'yi programdan çıkaracak resmi süreci başlatma konusunda mutabıktır. Bununla beraber Başkan Donald Trump'ın da ifade ettiği gibi ABD, Türkiye'nin stratejik ortaklığına halen çok değer vermektedir." ifadelerini kullandı.
"TÜRKİYE İLE AKTİF BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYORUZ"
Türkiye'nin NATO hava savunma sistemi içerisinde bir füze sistemi alarak bu kapsamda kalmasını istediklerini kaydeden Lord, "ABD, meşru hava savunma ihtiyaçlarını karşılamak için Türkiye ile Patriotlar konusunda aktif bir şekilde çalışmaya devam etmektedir." değerlendirmesini yaptı.
Rus yapımı S-400'lerle F-35'lerin bir arada bulunmasının F-35 projesini tehlikeye atacağı konusunda Ankara ile birçok görüşme yaptıklarını belirten Lord, "Bu iki sistem birbirleriyle uyumlu değildir." dedi. S-400 sistemlerinin, F-35 savaş uçaklarının en gelişmiş kabiliyetlerini açığa çıkarabileceğinden endişe ettiklerini vurgulayan Lord, bu kararın bu sebeple alındığına işaret etti.
Lord, Türkiye'nin F-35 projesinden çıkarılması kararının ardından ortaya çıkacak boşluğu diğer üye ülkeler ve bu ülkelerde üretim yapan firmalarla dolduracaklarını, bu konuda bugüne kadar gerekli görüşmeleri yaptıklarını dile getirdi.
"TÜRKİYE'NİN ÜRETTİĞİ 900 PARÇA ARTIK TÜRKİYE'DEN ALINMAYACAK"
Türkiye'nin projede kalması durumunda proje boyunca gelecek yıllarda toplamda 9 milyar dolarlık bir gelirden mahrum olabileceğini ifade eden Lord, Türkiye'nin toplamda 900 civarında parça ürettiğini, bu parçaların artık Türk firmalarından alınmayacağını bildirdi.
Lord, "Bugün dile getirdiğimiz F-35 programıyla ilgili adımlar CAATSA yaptırımlarından bağımsız adımlardır." şeklinde konuştu ve CAATSA ile ilgili tüm soruların Dışişleri Bakanlığına sorulması gerektiğini söyledi.
Lord, söz konusu sürecin 2020 Mart ayına kadar tamamlanmasını öngördüklerini, ABD'de F-35 bağlamında eğitim gören Türk pilotların da ay sonuna kadar ABD'yi terk edeceklerini sözlerine ekledi.
"SPESİFİK BİR ADIMA KARŞI SPESİFİK BİR KARAR"
Müsteşar Yardımcısı Trachtenberg ise, "Bu karar, Türkiye'nin S-400'leri alması dolayısıyla spesifik olarak bu adıma karşı alınmış spesifik bir karardır. Bu karar, ABD ile Türkiye'nin beraber çalıştığı NATO kapsamındaki daha geniş çıkarlarından bağımsızdır; silahlı kuvvetlerimiz arasındaki ilişkiler güçlüdür. Gürcistan, Almanya ve Ukrayna gibi ülkelerdeki ortak askeri tatbikatlara Türkiye ile katılmaya devam edeceğiz." ifadesini kullandı.
Trachtenberg, "Türkiye ile stratejik olarak güçlü bir ilişkimiz var, bu değişmedi. Uzun süreli NATO müttefikleri olarak ilişkimiz çok katmanlıdır ve sadece F-35 projesinin çok ötesindedir." şeklinde konuştu.