Halciler, yeni yasa kanunlaşmadan önce kendi fikirlerinin de alınmasını, yasanın olumlu yanlarını desteklediklerini ancak özeleştirme konusunda endişe yaşadıklarını belirtiyor.
Halciler, yeni yasa kanunlaşmadan önce kendi fikirlerinin de alınmasını, yasanın olumlu yanlarını desteklediklerini ancak özeleştirme konusunda endişe yaşadıklarını belirtiyor.
Son hal yasasının 2012’de yasalaşıp 2015 yılında yürürlüğe girdiğini belirten hal esnafı “En son yapılan yasadan bu yana sadece üç yıl geçti” diyerek, yeni yasanın kalıcı olmasını istediklerini belirtiyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanlığı'na sunulan “Tarım Ürünlerinin Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Teklifi”, hal komisyonculuğunun kaldırılmasını ve bunun yerine üretici birliklerinin güçlendirilmesini öngörüyor. Hal yasasında değişiklik öngören kanun teklifinin kısa bir süre sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulması bekleniyor.
İzmir Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği (İZKOMDER) Başkanı Orhan Doğan, "Haller modernleşecekse biz de mutlaka bu yapının içinde olmak istiyoruz. Halin asıl işletmecileri biziz, halin gerçek sahibi bizler olmalıyız" dedi.
Yeni Hal Yasası’nın komisyonculuk mesleğini bitirerek tüccarlığı başlatacağını aktaran İZKOMDER Başkanı Orhan Doğan, yeni yasayla mesleklerinin tamamen tarihe karışacağını söyledi.
Doğan, "Yeni yasa gıda enflasyonunu düşürmek için hazırlandı. Ancak komisyonculuk oranı zaten minimum düzeyde. Fiyat artışlarına fazla etki etmeyecek" dedi. Komisyoncunun, üretici ve tüccardan aldığı ürünü arz ve talep durumuna göre en iyi şekilde değerlendirdikten sonra en geç 15 gün içinde ödeme yaptığını belirten Doğan, yüzde 5 komisyonla çalışan kişilerin masraflar düşüldükten sonra en fazla yüzde2 kar elde edebildiğini savundu.
Bugüne kadar birçok kez hal yasasıyla ilgili değişiklikler yapıldığını ve her değişiklikte bağlı bulundukları ticaret odasından görüş alındığını ifade eden Orhan Doğan, dernekler olarak bağlı oldukları federasyonun da yasaların yapımında önemli bir rol oynadığını savundu. Bu kez kendilerinden hiçbir görüş alınmadığını dile geterek, "Sanıyorum tasarı meclis komisyonlarına sunulduktan sonra bizim görüşlerimiz alınacak." dedi.
İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi ve hal esnafı Ahmet Kaymaz da yeni yasanın modern haller, güçlü üretici birlikleri ve güçlü kooperatifleri gerekli kıldığını anlattı. Güçlü birliklerin tarımın olmazsa olmazı olduğunu söyleyen Kaymaz, buna bir itirazları olmadığını belirterek, "Bizim hallerin özelleşmesi açısından sıkıntılarımız var. 7 bine yakın halcimiz var.
Bu halciler devir ücreti olarak büyük bedeller ödeyip hak sahibi oldu. 25 seneliğine fiilen kullanıcı olduğumuz halde kiracı konumuna geleceğiz ve sadece iki yıl içinde yüzde 25 kira indirimi alacağız. 175 halde ortalama yaklaşık 8 bin hak sahibi var. Onların mağduriyeti nasıl giderilecek? Alışveriş merkezi tarzında kompleksler yapılacak. Ama bizim haklarımız ne olacak?" dedi.
Kalıcı bir yasaya ihtiyaç duyulduğunu söyleyen Kaymaz, gıda fiyatlarının düşmesi için tarım girdilerinin düşürülmesi gerektiğini belirtti.