2019'dan itibaren piyasa büyüklüğü 1,5 milyar dolara yaklaşan naylon poşetlerin marketlerde ücret karşılığı verilmesini öngören düzenlemede sona gelindi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan, plastik torbaların 1 Ocak 2019'dan itibaren ücretli verilmesini öngören "Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, plastik torbalar 1 Ocak 2019'dan itibaren mesafeli sözleşmelerle yapılan satışlar da dahil olmak üzere satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücretsiz verilmeyecek, ücretsiz temin edilmesine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya da dahil edilemeyecek. Sadece çok hafif plastik torbalar, bu uygulamadan muaf tutulacak.
Düzenlemeyle, ülke genelinde 31 Aralık 2019'a kadar kişi başı yıllık plastik torba kullanımının 90'ı, 31 Aralık 2025'e kadar ise 40'ı aşmayacak şekilde azaltılması hedefleniyor.
PLASTİK POŞETİN TABAN ÜCRETİ BAKANLIKÇA BELİRLENECEK
Plastik torbalara uygulanacak taban ücret, her yıl piyasa koşulları ve ilgili sektör temsilcilerinden oluşan Ambalaj Komisyonunun önerisi dikkate alınarak Bakanlık tarafından belirlenecek. Bu plastik torbalar için Bakanlıkça belirlenen fiyat tarifesinin altında ücret uygulanamayacak.
KAYNAKTA AYRI TOPLAMA SİSTEMİ
Yönetmelikle, evsel kaynaklı ambalaj atıklarının (cam, plastik, metal, kağıt-karton) etkin ve verimli bir şekilde toplanmasının sağlanmasına yönelik düzenleme de yapıldı. Bu kapsamda, toplama altyapısının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasını temin etmek ve evsel kaynaklı ambalaj atığının toplama miktarını artırmak amacıyla da yetkilendirilmiş kuruluşlara hedeflerinin yüzde 80'ini belediyelerin kaynakta ayrı toplama sistemi ile toplanan evsel ambalaj atıklarından sağlama zorunluluğu getirildi.
BELEDİYELERE YÜZDE 25 ALTYAPI DESTEĞİ
Toplama sisteminin altyapısının güçlendirilmesi kapsamında yetkilendirilmiş kuruluşlara da "biriktirme ekipmanları, toplama araçları, eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları ile makine ve ekipman" desteğinin sağlanması için genel yönetim giderleri dışında kalan miktarının en az yüzde 25'ini belediyelere altyapı desteği sağlama yükümlülüğü getirildi.
ATIKLAR ONLİNE İZLENECEK
Yönetmelik kapsamında yapılması gerekli olan beyan, bildirim, belgelendirme ile belediyelerce hazırlanması öngörülen ambalaj atığı yönetim planlarının ise yönetmelik paydaşlarının kullanımına açılan çevrimiçi program olan "Ambalaj Bilgi Sistemi" üzerinden gönderilmesi gerektiği hükme de bağlandı.
Böylece üretilen, piyasaya sürülen ambalaj miktarları ile toplanan ve geri kazanılan ambalaj miktarlarına ilişkin verilerin online olarak izlenmesi, detaylı olarak ülke genelinde raporlanması ve etkin denetimi sağlanacak.