Sosyal güvenlik bütçeden daha az pay alacak

On Birinci Kalkınma Planı'na göre sosyal güvenlikte prim tahsilat oranı ve kapsamı artacak, bütçeden yapılan transfer aza indirilecek. İstihdamı artırmak için bir dizi önlem devreye girecek. Kamu kurumları daha verimli kullanılarak karlılık artırılacak.
Sosyal güvenlik bütçeden daha az pay alacak

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan Kalkınma Planı'nda Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yapılan bütçe transferlerinin gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2023'te yüzde 3,2'ye çekilmesi hedefleniyor.


Sosyal güvenlikte 2023'e kadar yapılacak uygulamalarla prim tahsilat oranı, sosyal sigorta kapsamı artırılacak, bütçeden yapılan transferlerin oranı azaltılacak.

BÜTÇE TRANSFERİ YÜZDE 4'TEN YÜZDE 3,2'YE ÇEKİLECEK

SGK'ya yapılan bütçe transferlerinin gayrisafi yurt içi hasılaya oranı 2018'de yüzde 4 iken 2023'te yüzde 3,2'ye çekilecek. Söz konusu dönemde dosya bazında aktif-pasif oranı 1,73'ten 1,90'a çıkarılacak.


PRİM TAHSİLAT ORANI YÜZDE 82,9'DAN YÜZDE 88,1'E YÜKSELECEK

Prim tahsilat oranı yüzde 82,9'dan yüzde 88,1'e, sosyal sigorta kapsamı yüzde 85,6'dan yüzde 92'ye yükseltilecek.

SİSTEM ETKİNLEŞTİRİLECEK

Bu hedeflere ulaşmak için sosyal sigorta prim tabanı genişletilecek, sisteme giriş kolaylaştırılacak ve denetimler yoluyla sistem etkinleştirilecek.

İSTİHDAMI KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN BİR DİZİ UYGULAMA DEVREYE GİRECEK

Esnek istihdam imkanlarının artırılması amacıyla çalışanların kayıt altına alınmasında kolay işverenlik uygulamaları yaygınlaştırılacak.

İstihdam teşviklerine ilişkin etki değerlendirmesi yapılarak, teşvikler sade ve etkin bir yapıya kavuşturulacak.

Sosyal güvenlik sisteminde denetim uygulamaları geliştirilecek ve çeşitlendirilecek, risk odaklı denetim uygulamaları yaygınlaştırılacak.

Denetim konusunda kurumlar arasında iş birliği kuvvetlendirilerek sürdürülecek.

Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle daha etkin bir şekilde mücadele edilecek.

Kayıtlı istihdamın artırılmasının güç olduğu sektörler belirlenerek, sektörlerin özelliğine uygun kayıt altına alma uygulamaları geliştirilecek.

Kayıt dışı çalışmayla mücadele konusunda farkındalığı artırmaya yönelik programlar uygulanacak.

PRİM TAHSİLATLARI ARTIRILACAK

Prim tahsilatları artırılacak. Prim borçlarının takip ve tahsilatı etkin bir şekilde uygulanarak prim gelirlerinin artırılması sağlanacak.

MEVSİMLİK ÇALIŞANLARA ÖZEL PRİM ÖDEME DÖNEMİ

Çiftçiler ve mevsimlik çalışan tarım işçileri gibi yılın belirli aylarında gelir elde edenlere yönelik özel prim ödeme dönemleri belirlenecek.

Sosyal güvenlik sisteminin etkin bir yapıya kavuşturulması sağlanacak. Sosyal güvenlik mevzuatı, sade ve anlaşılır şekilde düzenlenecek.

SGK bilişim sistemleri güçlendirilecek.

Sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamaları, değişen iş gücü piyasası koşullarına ve çalışma şekillerine uyumlu hale getirilecek.

Kişilerin emeklilik gelirlerinin artırılmasını teminen kamu emeklilik sistemi dışındaki diğer emeklilik sistemlerine katılım teşvik edilecek.

Tamamlayıcı emeklilik kurumlarının kapsamı genişletilerek sektör, iş kolu veya meslek esaslı tamamlayıcı emeklilik kurumlarının güçlendirilmesi sağlanacak.

DÜŞÜK MALİYET, VERİMLİ ÜRETİM

Kamu işletmeciliği ve özelleştirme alanında ise kamu işletmelerinin faaliyetlerini, piyasa mekanizmasını bozucu etkiye neden olmayacak şekilde, karlılık ve verimlilik ilkelerine dayalı olarak yürütmesi, sosyal amaçlı ve kamu yararına yönelik faaliyetler için görevlendirilmeleri durumunda ise oluşacak maliyetlerin tam ve zamanında karşılanması ve faiz dışı açık vermemesi amaçlanıyor.

KAMU İŞLETMELERİ ETKİNLEŞTİRİLİYOR

Bu amaç doğrultusunda plan döneminde kamu işletmelerinin, düşük maliyetle daha verimli üretim yapması ve ürün optimizasyonunu gerçekleştirmesi sağlanacak.

Kamu işletmelerinin organizasyon yapılarında, iş süreçlerinde ve iş gücünde verimliliği artırmaya yönelik projeler uygulamaya konulacak. Kamu işletmelerinin yatırım bütçelerinde ürün çeşitliliğini ve verimliliği artırmayı teminen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine yönelik kapasite geliştirmeye ağırlık verilecek.

TMO, ÇAYKUR VE ESK'NİN PLANLARI

KİT'lerde istihdam edilecek personel sayısı özellikli durumlar haricinde artırılmayacak.

Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) hububat alım işlemleri lisanslı depolar ve elektronik ürün senedi yoluyla yapılacak.

ÇAYKUR ihracata yönelik pazar araştırması yapacak ve ürün optimizasyonunu sağlayacak.

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü pazarlama faaliyetlerini geliştirerek tohum satışlarını artıracak, Ar-Ge çalışmalarına devam edecek ve özel sektör tohumculuk firmaları ile iş birliği içinde sertifikalı tohum üretimini sürdürecek.

Kamu işletmelerinin üretim birimlerinde kapasite kullanım oranları artırılacak, mevcut tesislerinin kapasiteleri en üst düzeyde kullanılacak ve yeni yatırım tercihleri bu doğrultuda hayata geçirilecek.

Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü (ESK) için yeni kombina yatırımları yapılması yerine mevcut kombinaların atıl kapasiteleri veya özel sektör kombina kapasiteleri öncelikli olarak değerlendirilecek.

ESK kombinalarındaki atıl kapasitenin kamu ve özel sektör ile sivil toplum kuruluşları tarafından kullanılması sağlanacak.

KİT'lerin fiyat ve tarifeleri ticari esaslara göre belirlenecek, sektörde serbestleşmeye ve rekabete engel olan uygulamaları kaldırılacak.

Enerji KİT'lerinde fiyatlama ve tarifeler belirlenirken maliyet bazlı fiyatlama esas alınacak.

ÖZELLEŞTİRMEDE YOL HARİTASI

Kamu işletmelerinde hesap verebilirlik güçlendirilecek ve şeffaflık artırılacak.

KİT'lerin stratejik yönetim dokümanlarının bütçe bağlantısının bütünleşik biçimde izlenmesine yönelik sistem kurulacak, değerlendirme raporları vasıtasıyla planlama süreçleri etkin hale getirilecek.

KİT'lerde finansal raporlama ve bağımsız denetimin kalitesi artırılacak.

Etkin bir piyasa mekanizması oluşturma hedefi doğrultusunda özelleştirme uygulamalarına devam edilecek.

Özelleştirme uygulamalarında uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program çerçevesinde, halka arz dahil olmak üzere yeni ve alternatif modeller kullanılarak ekonomik katma değer bazlı planlamaya geçilecek.

Plan döneminde özelleştirme portföyünde bulunan şirket ve varlıkların özelleştirilmesine devam edilecek, bu potansiyeli olan yeni şirket ve varlıklar portföye dahil edilerek özelleştirilecek.